ขนมไทยชื่อแฝงความมงคลน่ารู้
ขนมไทยเป็นวัฒนธรรมที่สืบสานมาตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ศิลปะการทำขนมไทยถ่ายทอดผ่านรุ่นสู่รุ่น แต่นอกจากวิธีการทำและรสชาติที่โดดเด่นแล้ว สิ่งหนึ่งที่ต้องพูดถึงสำหรับขนมไทยก็คือความหมายมงคลที่แฝงมากับตัวขนม เพราะสมัยก่อนคนไทยถือเรื่องความมงคล การจะหยิบจับอะไรจึงต้องทำให้มีกิมมิคความมงคลเข้ามาเกี่ยวข้อง เช่นเดียวกับขนมไทยยอดฮิต 9 อย่างที่นำเสนอในวันนี้
ความหมายมงคลที่แฝงอยู่ในขนมไทย
ขนมไทยส่วนมากมักจะแฝงความมงคลเอาไว้ ซึ่งความมงคลเหล่านี้จะแสดงออกผ่านสิ่งต่าง ๆ และนี่คือความมงคลที่มักจะแฝงมากับขนมไทย
- สีทองแทนความมงคล
ขนมไทยที่แทนความมงคลมักจะเป็นสีทอง เพราะว่าสีทองถูกใช้เป็นสีที่แทนความดีงาม ความสูงส่ง นิยมใช้ในจิตรกรรมฝาผนัง เรื่องราวเกี่ยวกับศาสนา และพระมหากษัตริย์ การทำให้ขนมมีสีเหลือง สีส้ม แล้วเรียกว่าเป็นสีทองก็เพื่อเสริมความมงคลนี่เอง
- ตัวเลขบ่งบอกมงคล
ขนมไทยมักจะจัดกลุ่มเป็นเลขมงคล เช่น เลข 9 ขนมมงคลในงานบุญ หรืออาจจะรังสรรค์ให้เป็นรูปทรงอย่างดอกไม้ 9 กลีบ ทำเป็นดาว 9 แฉก เพื่อเสริมความมงคล
- ชื่อขนมสุดแสนมงคล
การตั้งชื่อถือเป็นเสน่ห์อย่างหนึ่งในการเพิ่มความมงคล สังเกตว่าขนมไทยมักจะมีคำว่าทอง เพราะคำว่าทองจะพ้องกับคำว่าทองคำที่เป็นเครื่องประดับที่มีมูลค่ามาก
การถือมงคลเป็นรากเหง้าทางวัฒนธรรมที่เด่นชัดมากในอดีต ทำให้รู้แนวคิดและความเป็นไปของคนในแต่ละยุคสมัย การตั้งชื่อขนมและการจัดแต่งต่าง ๆ จึงสะท้อนให้เห็นความเชื่อของคนไทยที่ใส่ลงในอาหารการกินด้วยนั่นเอง
ขนมไทย 9 อย่างที่แทนความมงคลของไทย
เวลาจะทำบุญหรือทำขนมมักจะได้ชื่อขนมมงคล 9 อย่างที่จะต้องซื้อมาร่วมงาน ซึ่งขนมมงคลนี้จะมีลักษณะมงคลอย่างใดอย่างหนึ่งที่กล่าวไปแล้วข้างต้น ขนมทั้ง 9 ชนิด ได้แก่
- ขนมทองหยิบ
เป็นขนมที่มีการจัดพิมพ์ลงในถ้วยสวยงามคล้ายดอกไม้ หมายถึงหยิบจับอะไรก็เป็นเงินเป็นทอง เป็นขนมที่ต้องมีในงานมงคลแทบทุกงาน
- ขนมทองหยอด
ขนมทรงกลมรสชาติหวานจัด เคยมีคนกล่าวรสชาติคล้ายขนมกุหลาบจามุนของอินเดีย ทองหยอดหมายถึงการมีเงินทองเข้ามาไม่ขาดสาย
- ขนมฝอยทอง
เป็นขนมที่มีลักษณะเป็นเส้น ๆ ทำมาจากแป้งและไข่ นำไปบีบเส้นให้ลอยในน้ำเชื่อม ฝอยทองอทนความยืนยาว อะไรที่เป็นมงคลก็ขอให้อยู่ยืนยาว
- ขนมเม็ดขนุน
เป็นขนมที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับต้น ๆ ทำมาจากถั่วกวนชุบกับไข่แล้วกวนในน้ำเชื่อม ความมงคลของเม็ดขนุนอยู่ที่สีเหลืองทองแทนก้อนทอง
- ขนมทองเอก
เป็นขนมที่มีรูปทรงคล้ายดอกไม้ที่มีกลีบเรียงกันซ้อนหลาย ๆ ชั้น แปะทองประดับไว้บนหน้าขนม นิยมใช้ในงานมงคลแททุกงาน หมายถึงความร่ำรวยเป็นเอก
- ขนมดาราทอง
เป็นขนมที่มีหน้าตาสวยงาม มีฐานรองเป็นแฉกคล้ายรูปดาวสำหรับตั้งตัวขนมทรงฟักทองสีเหลืองนวล ไม่ค่อยนิยมทำเพราะวิธีทำค่อนข้างซับซ้อน ใช้ในงานที่พิเศษจริง ๆ
- ขนมเสน่ห์จันทน์
เป็นขนมที่ต้องการสื่อความหมายถึงเสน่ห์ที่ขจรขจายไปดั่งกลิ่นจันทน์ ตัวขนมมีทรงกลมขนาดเล็กและปั้นขั้วใส่เข้าไปให้รูปลักษณ์คล้ายลูกจันทน์ ใส่ผงจันทน์เข้าไปเพิ่มกลิ่นหอม
- ขนมถ้วยฟู
เป็นขนมที่แทนความหมายถึงความเพื่องฟู เจริญรุ่งเรือง เนื้อขนมจะมีความนุ่มฟู รับประทานง่าย รสชาติไม่หวานจัด มีสีสันหลากหลาย
- ขนมชั้น
เป็นขนมที่เน้นความมงคลที่ลำดับชั้น โดยมากมักจะทำให้มีทั้งหมด 9 ชั้นเพื่อความเป็นมงคล และคนไทยเชื่อว่าเลข 9 เป็นเลขที่ดี
ขนมไทยเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่ควรรักษาให้อยู่คู่คนไทยไปอีกนาน แต่ต้องระวังการกิน เพราะขนมไทยมีส่วนประกอบที่เป็นน้ำตาลค่อนข้างมาก จึงควรบริโภคแต่น้อยและออกกำลังกายควบคู่ไปด้วย ไม่เช่นนั้นอาจจะเสี่ยงเป็นโรคต่าง ๆ ได้ ซึ่งบางโรคประกันสุขภาพไม่รับทำ การอนุรักษ์จึงควรควบคู่ไปกับการรักษาสุขภาพ